آرمان شهر زنان در خسرو و شیرین حکیم نظامی گنجه ای

آرمان شهر زنان در خسرو و شیرین حکیم نظامی گنجه ای

زنان، آرمان ها و حقوقشان از جمله موضوعاتی است که در سال های اخیر بسیار مورد توجه و تحقیق قرار گرفته است. بر اساس این تحقیقات آنچه به عنوان اتوپیا یا آرمان شهر زنان مطرح شده، به زعم بسیاری ­در ادبیات ملت ها کم سابقه است. اما حکیم نظامی گنجوی شاعر بزرگ قرن ششم هجری، هشت قرن پیش در مثنوی غنایی خسرو و شیرین، شهری به نام ارمن را معرفی می کند که به میزان زیادی با تعاریفی که از اتوپیا شده سازگار است و...

مقایسه‌ی خسرو و شیرین نظامی و شیرین و خسرو هاتفی

خمسه­ی نظامی به عنوان یکی از شاهکارهای داستان ­پردازی فارسی، ضمن تأثیر از سنت­ های پیش از خود، تأثیری ژرف بر آثار پس از خود نهاد. نظیره­گویی، تقلید یا تتبع آن است که شاعر یا نویسنده­ای، به پیروی شاعر یا نویسنده­ی دیگر به خلق و نگارش اثری اقدام کند. بعد از نظامی سنت نظیره­گویی به­ طور گسترده رواج پیدا کرد. از­جمله مهم­ترین آثار نظامی که بازتاب عمده­ای در ادب فارسی داشت خسرو و شیرین است. این اثر ...

بحث در شروح و معانی مختلف یک بیت از حکیم نظامی گنجه ای

بازتاب نگاه استدلالی درمخزن الاسرار و خسرو و شیرین حکیم نظامی گنجه‌ای

استدلالی از موارد با ارزش علمی است که در تمام زمینه‌های دانش بشری از قبیل مباحث فلسفی، حکمی، اخلاقی، شرعی، تعلیمی و ... به کار می‌رود. این نوع نگاه ریشه در مباحث افلاطون و ارسطو درباره‌ی کارکرد هنر و شعر دارد. در این میان، برداشت شاعران فارسی‌گو از جمله نظامی که بین شعر و حکمت و دانایی قائل به همپوشانی معنایی بودند، با دیدگاه ارسطو قرابت بیشتری دارد. زیرا او برخلاف افلاطون که شعر را محصول «جذبه...

پیکرگردانی اساطیر در خسرو و شیرین نظامی

روایات و داستان‏های کهن و عامیانه، یکی از مناسب‏ترین بسترها جهت تجلّی و ادامة حیات ایزدان و امشاسپندان و ایزدبانوان به صورت پیکرگردانی‏شده است. با توجه به منبع اصلی منظومة خسرو و شیرین که روایات محلی بوده است، می‏توان بازتاب چهره‎ها و شخصیت‎های اساطیری ایران باستان را در این منظومه یافت. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی/ تطبیقی به بررسی شخصیت‎های منظومة خسرو و شیرین چو...

غنای قافیه در خسرو و شیرین نظامی

  نشان دادن هنر قافیه اندیشی نظامی در سرودن منظومه خسرو و شیرین و ارزش‌های نهفته در آن سبب آشکار شدن برجستگی این اثر در بین آثار نظامی و حتی آثاری است که به تقلید از آن سروده شده است. هر چند کمال هنری یک اثر را نمی‌توان به دسته‌ای از قواعد و اصول فرو کاست اما با بازاندیشی در فرم درونی و بیرونی منظومه خسرو و شیرین، می‌توان ساز و کار هنری نظامی و عواملی را که سبب ارتقای کیفی و ارزش زیباشناختی این...